Praca Przedszkola | Pracownia Montessori

MISJA I WIZJA PLACÓWKI

Misja

Personel Przedszkola Pracownia Montessori nastawiony jest na wszechstronny, twórczy rozwój dziecka.

Nasza rola:

- wykształcanie w dziecku kulturalnych nawyków, rozmowy,

- kształtowanie czynności samoobsługowych i samodzielności dziecka,

- dostosowanie programu nauczania do jego indywidualnych potrzeb i możliwości,

- rozbudzenie zainteresowań otaczającym światem poprzez wielozmysłowe doświadczanie, organizowanie wycieczek, spotkań z ciekawymi ludźmi oraz poprzez współpracę ze środowiskiem lokalnym,

- poszanowanie praw dziecka,

- rozwijanie logicznego myślenia, poprzez wprowadzanie elementów edukacji matematycznej,

- wspieranie indywidualności dziecka, podążanie za nim.

Wizja

Nasze Przedszkole jest miejscem, które zapewnia opiekę i wychowanie w atmosferze bezpieczeństwa i szacunku. Główny nacisk kładzie na wspieranie indywidualności, poprzez poznanie dziecka oraz zbudowanie mu sprzyjającego otoczenia.

Personel poprzez swoją postawę i wysoką kulturę osobistą dąży do jak najlepszej współpracy z dzieckiem i rodzicami. Swoją optymistyczną postawą zachęca do czynnych działań. Będąc kulturalnym oczekuje tego samego od odbiorców - zarówno rodziców, jak i dzieci.

Przedszkole stwarza warunki do twórczego i logicznego myślenia, odkrywania i eksperymentowania oraz przyswajania umiejętności potrzebnych w dorosłym życiu.

Kadra pedagogiczna ustawicznie doskonali swoje umiejętności i kwalifikacje zawodowe celem dostosowania swojej pracy do obserwowanych potrzeb i zainteresowań dzieci.

Metodyka Marii Montessori

Założenia ideowo-wychowawcze naszego przedszkola realizujemy poprzez pracę zgodną z pedagogiką Marii Montessori.

Założenia pedagogiki Montessori

Montessori stworzyła całościową koncepcję pedagogiczną, obejmującą rozwój człowieka od narodzin do dorosłości i opierającą się na podstawowej zasadzie szacunku dla indywidualności i godności dziecka. Dokonała wielu odkryć, dzięki którym możemy wspierać rozwój dzieci. Należą do niech:

Dziecięca konieczność pracy

Maria Montessori wierzyła, że małe dziecko niezależnie od tego czy ‚bawi się’ na placu zabaw, w domu czy w przedszkolu ma bardzo podobne odczucia i potrzeby jak dorosła osoba ‚w pracy’. Dorosłemu zależy na interesującej i ważnej pracy, która daje poczucie spełnienia i preferuje ją ponad zwykłe obowiązki. Dorosły potrzebuje odpowiedniego treningu, narzędzi i miejsca pracy wspierającego koncentrację. Dorosły zwykle oczekuje poszanowania dla jego pracy i potwierdzenia, że została ona wykonana dobrze. Montessori zaobserwowała, że małe dzieci, kiedy się bawią, również pragną mających cel czynności, które samodzielnie mogą wybierać. Dziecko chce, by pokazać mu jasno, jak daną czynność wykonać, zapewnić mu odpowiednie do tego materiały i przestrzeń. Dziecko ufa również, że jego starania będą w pełni szanowane, a efekt pracy podziwiany. Dlatego praca dorosłego oraz zabawa dziecka mają równorzędny cel oraz przebiegają w podobny sposób. Rozpoznając te podobieństwa Maria Montessori preferowała nazywanie ‚zabawy’ dziecka jego szczególną własną „pracą".

Spontaniczne powtarzanie

Maria Montessori stwierdziła dodatkowo, że wielokrotne powtarzanie danych czynności może być w zasadzie bardziej znaczące w osiągnięciu przez dziecko biegłości, niż samo dojście do celu pracy. Przykładem może być polerowanie przez dzieci srebrnych naczyń. Zwykle dzieci kontynuują polerowanie nawet, jeśli naczynie jest już piękne i błyszczące, czyli cel pracy został osiągnięty. Wydaje się więc, że dzieci czerpią coś niezwykłego z samego zaangażowania się w sekwencję ruchów potrzebnych w wykonaniu danego zadania. Dzięki niezwykle precyzyjnej rutynie dziecko nieustannie ćwiczy precyzyjne posługiwanie się własnym umysłem. Dziecko nie czyni czegoś jedynie dla danego efektu, ale potrafi niezwykle wytrwale powtarzać ciągle jedną i tę samą czynność. W ten sposób doskonali daną umiejętność. Czy obserwowali Państwo kiedyś, jak dziecko przelewa z jednego kubeczka do drugiego? Lub układa tę samą układankę? W ten sposób uwewnętrznia daną umiejętność i buduje siebie.

Koncentracja

Montessori odkryła, że każde dziecko jest zdolne do koncentracji na jednym przedmiocie, dzięki czemu dochodzi do istotnych doświadczeń związanych zarówno z tym przedmiotem, jak i z samym sobą. Dziecko w fazie głębokiej koncentracji całkowicie poświęca swoją uwagę rzeczom i zjawiskom z własnego otoczenia, porządkuje je i uczy zrozumieć. Zyskuje przy tym nie tylko wiedzę i zrozumienie, lecz także poznaje samego siebie i rozwija wiarę we własne siły. Dlatego starania wychowawcze muszą zmierzać do wywołania, utrzymania i pogłębiania procesów koncentracji. Montessori nazwała głęboką i długotrwałą koncentrację polaryzacją uwagi. Podkreślała, że systematycznie wspierana koncentracja pozwala dziecku wykorzystywać własny potencjał intelektualny. W tym celu należy tak przygotować otoczenie, aby wychodziło naprzeciw potrzebom rozwojowym dziecka; tak by mogło ono swobodnie dokonać wyboru swojego zajęcia. Jest to najważniejsze zadanie nauczyciela.

Normalizacja

Dr Maria Montessori użyła słowa normalizacja, by opisać wyjątkowy proces, który zaobserwowała ona w rozwoju dzieci. Proces opisujący właściwości, które są „normalne” dla wszystkich dzieci, kiedy ich potrzeby rozwojowe są odpowiednio zaspokajane. Dr Montessori widziała znormalizowane dzieci, jako nowy stopień naszego społeczeństwa. Normalizacja opisuje proces, jaki pojawia się codziennie w placówkach Montessori na całym świecie, kiedy małe dzieci, (które zwykle nie potrafią się długo skupić) uczą się skupiać uwagę i koncentrować przez coraz dłuższy okres, a jednocześnie odnajdują radość i satysfakcję z pracy, którą wykonują. Normalizacja prowadzi do budowania charakteru i formowania się osobowości dziecka.

Samodyscyplina

W Montessori dyscyplina jest wyborem dziecka, aktem jego woli. Koncepcja posłuszeństwa opiera się o ideę woli człowieka. Dziecko rodzi się z naturalną potrzebą, by uczyć się i rozwijać, fizycznie, emocjonalnie, intelektualnie i duchowo. Gdy znajdzie się ono w odpowiednio przygotowanym dla niego otoczeniu i ma wolność wyboru, zaczyna kształtować swoją wolę. Tylko w warunkach wolnego wyboru jest to możliwe. Maria Montessori podkreślała, że naszym celem jest “uprawiać” wolę, a nie ją łamać. Posłuszeństwo płynące ze świadomego wyboru, a nie z łamania woli jest najwyższym stopniem rozwoju woli dziecka/człowieka.

Chłonny umysł

Chłonny umysł jest to niebywała i charakterystyczna dla dzieci zdolność do szybkiego uczenia się, wchłaniania jak gąbka otoczenia. Robią to nieświadomie. Dzieci do trzeciego roku życia zdobywają wiedzę o świecie nieświadomie. Nie potrafią selekcjonować informacji, doświadczeń, umiejętności i zdecydować, które będą im potrzebne w przyszłości. Dlatego chłoną wszystko w błyskawicznym tempie. W wieku około trzech lat zmieniają się właściwości mózgu i te doświadczenia, wrażenia, wiedza znajdują swoje określone miejsce. Ma to swoje odzwierciedlenie w konstrukcji metody Montessori – uporządkowana i odpowiednio przygotowana przestrzeń, zasady prezentacji i tworzenia pomocy rozwojowych (izolacja trudności, kontrola błędu, aktywna praca, samodzielność). Metoda Montessori jest taka, bo odpowiada na potrzeby rozwojowe dzieci, wie, jak rozwija i uczy się dziecko i ma przygotowane narzędzia, które mu w tym pomogą.

Fazy sensytywne - fazy wrażliwe w wieku od 0 do 6 lat

Ruch (0-1,5 lat)
Język (0 –6 lat)
Porządek – rutyna (2 - 4 lat) Przykładem są dzieci najmłodsze, które przychodzą do przedszkola. Te dzieci najbardziej dbają o porządek. Przy właściwych prezentacjach, maluchy bardzo sprawnie zaczynają naśladować nauczyciela. Lubią gdy otacza je ład i stały plan dnia. Czują się wtedy bezpiecznie.
Małe przedmioty (1,5 – 4 lat) Dzieci w tym wieku bardzo lubią małe przedmioty. Przykładem jest najmniejszy sześcian w różowej wieży. Jest on punktem zainteresowania.
Wdzięk i grzeczność (2,5 –6 lat)
Doskonalenie zmysłów (0 –6 lat)
Pisanie (3-4 lata)
Czytanie (4,5 –5,5 lat)
Relacje przestrzenne (4-6 lat)
Muzyka (0 –6 lat)
Matematyka (4 –6 lat)

Grzeczność i dobre wychowanie

Maria Montessori prezentuje lekcje grzeczności i wdzięku wraz z lekcjami życia praktycznego. Umiejętności społeczne pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu w społeczeństwie. Montessori podkreślała, że nie należy pozostawiać nauki grzeczności na później gdyż dziecko nie będzie już przejawiać spontanicznego i szczególnego zainteresowania. W wieku pomiędzy 2,5 –6 lat, dziecko jest w fazie sensytywnej uczenia się dobrych manier. Nauka grzecznego zachowania powinna obejmować następujące obszary:

Jak odpowiednio siadać i wstawać
Jak witać osoby, używając odpowiednich określeń
Jak przepraszać przechodząc przed kimś
Jak przerywać w miarę potrzeby rozmowę
Jak zamykać i otwierać drzwi
Jak podawać drugiej osobie przedmioty, szczególnie przedmioty ostre takie jak: nożyczki

Rozwój społeczny. W Przedszkolu Pracownia Montessori rozwój społeczny następuje naturalnie. Dzieci uczą się żyć w społeczeństwie i dla społeczeństwa. Oddziały wielorocznikowe stanowią odwzorowanie naturalnego środowiska społecznego. Dają też możliwość odnalezienia się w różnych rolach społecznych. Młodsze dzieci obserwują starszych kolegów, próbując je naśladować, mogą też liczyć na ich pomoc. Wzmacnia to poczucie bezpieczeństwa i akceptacji, uczy otwierać się na korzystanie z pomocy innych. Starsze stają się wzorem do naśladowania. Jest to dla nich nie tylko nauka odpowiedzialności i wyrozumiałości, ale też źródło głębokiej satysfakcji – dając przykład młodszym kształtują w sobie pierwsze cechy lidera, czerpiąc równocześnie z licznych okazji do ugruntowania nabytej wiedzy i umiejętności. Mieszane wiekowo grupy pozwalają na wyeliminowanie zachowań rywalizacyjnych. Dzieci, prezentując różny poziom umiejętności czy dojrzałości, uczą się czerpać od siebie nawzajem, bez obawy, że zostaną przyrównane do kolegów, którzy są na innym etapie gotowości do przyswojenia danej treści.

Motywacja do działania. W Przedszkolu dzieci uczą się działania bez przemocy oraz pokojowego rozwiązywania konfliktów. W czasie prac projektowych uczą się jak przewodzić, a także jak być częścią zespołu – to całkowite zaprzeczenie wychowania do bezwzględnej rywalizacji. Nie są porównywane, oceniane, nagradzane. Podejmują aktywność dla własnej satysfakcji, czerpią radość z własnych osiągnięć, a nie z porażek innych.

Wyposażenie. Każda pracownia jest wyposażona w kompletny materiał uporządkowany według działów oraz stopnia trudności. Materiały są atrakcyjne dla dzieci i zachęcają do eksplorowania; każdy posiada kontrolę błędu tak, aby dziecko mogło samodzielnie sprawdzić, czy poprawnie wykonało zadanie jednocześnie ucząc się niezależności od dorosłego i samodzielności w działaniu. Materiały na poziomie przedszkola dostarczają min. wiedzy na temat wielu abstrakcyjnych pojęć oraz skomplikowanych zagadnień, których oczekują coraz bardziej dociekliwi wychowankowie. Nauczyciele są zobowiązani do codziennego sprawdzania stanu wyposażenia, dbania o jego kompletność, niezwłocznego zgładzania zauważanych braków oraz że obowiązuje ich odpowiedzialność materialna za powierzone mienie itd.

Zajęcia ogólnorozwojowe. Każdy dzień pracy dydaktycznej rozpoczyna się zajęciami grupowymi omawiającymi określoną tematykę z zakresu wiedzy ogólnej. Wszelkie demonstrowane pomoce powinny być przedmiotami naturalnymi lub jak najbardziej zbliżonymi do omawianej tematyki. Po zajęciach ogólnorozwojowych następuje część poświęcona pracy własnej będąca podstawą pracy w środowisku montesoriańskim.

Rolą nauczyciela jest wspomaganie samodzielnych wysiłków wychowanka. Wnikliwa i systematyczna obserwacja podopiecznych i ich działań. Nauczyciel powinien dostrzec, kiedy dziecko potrzebuje wsparcia i pomocy, jak również rozbudzać u niego atmosferę pracy, motywować do samodzielnego i indywidualnego działania poprzez wprowadzanie odpowiedniego materiału rozwojowego. Dlatego też kluczową częścią pracy nauczyciela Montessori jest dokumentowanie przebiegu nauczania dziecka.